Suplementacja w ciąży - zadbaj o Waszą dwójkę od wewnątrz

Okres ciąży to bardzo wymagający czas w życiu kobiety. Należy zwrócić uwagę na wiele czynników, które podczas tych 9 miesięcy mają bezpośredni wpływ na życie matki i dziecka, między innymi suplementacja w czasie ciąży. W tym czasie, zapotrzebowanie na wiele składników odżywczych wzrasta, dlatego warto zadbać o odpowiednią suplementację.

Z tego artykułu dowiesz się:

• czy zapotrzebowanie na suplementacje u kobiet zmienia się podczas ciąży?
• jakie witaminy i minerały uwzględnić w trakcie ciąży?
• poznasz TOP 6 preparatów dostosowanych do zapotrzebowania w ciąży.

Czy suplementacja kobiet zmienia się podczas zajścia w ciążę?

Kobiety ciężarne wymagają znacznie większej uwagi w aspekcie odżywiania i suplementacji. Zapotrzebowanie na składniki odżywcze, makro i mikroelementy znacząco wzrasta, ponieważ muszą zostać dostarczone w odpowiedniej ilości zarówno dla matki, jak i dla dziecka. Trudno wszystkie te niezbędne elementy przyjąć razem z pokarmem, dlatego suplementacja w okresie ciąży jest ważnym krokiem, by wesprzeć zdrowie matki i dziecka.

Czas ciąży podzielony jest na kilka etapów, a każdy wymaga odpowiedniego odżywienia, poprzez dostarczenie produktów pełnoziarnistych i produktów bogatych w zdrowe tłuszcze (kwasy omega 3). Do diety należy włączyć szczególnie kwas dokozaheksaenowy, czyli DHA. Należy on do grupy wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, które w niebagatelny sposób wpływają na zdrowie i rozwój dziecka. Niezbędne jest również białko, które zarówno jak na początku ciąży, tak i na końcu jest niezbędne. Warto wspomnieć, że odpowiedni poziom białka wspiera pracę układu nerwowego. Oczywiście suplementacja w czasie ciąży nie może zastąpić prawidłowo zbilansowanej diety, jednakże dostarczenie wszystkich składników w odpowiedniej ilości jest bardzo trudne, a często niewykonalne.

Niedobory w diecie

Zapotrzebowanie organizmu na wszystkie substancje odżywcze, w każdym trymestrze ciąży wzrasta, na poczet prawidłowego rozwoju dziecka. Niestety często zdarza się, że złe nawyki żywieniowe matki mogą przynieść:

• niedobór żelaza,
• niedobór jodu,
• niedobór magnezu,
• niedobór DHA, czyli wielonienasyconych kwasów tłuszczowych.

Warto również zaznaczać, że zapotrzebowanie matki jest większe również po porodzie. W okresie laktacji kobiety muszą prawidłowo się odżywiać i dostarczać niezbędnych mikroskładników, ponieważ tym samym poprzez karmienie piersią są odpowiedzialne za zbilansowane odżywienie swoich dzieci. Często po porodzie spożywanie posiłków może być trudne, np. przez bóle brzucha czy bóle mięśni, dlatego warto wspomóc się suplementacją.

Rekomendacje polskiego towarzystwa ginekologów i położników dotyczące suplementacji, ostrzegają przed lekkomyślnym zażywaniem wybranych suplementów, a zachęcają do badań, by określić potencjalne niedobory pokarmowe, nadmiar niektórych składników lub kondycję przewodu pokarmowego, jelita cienkiego i jego wchłanianie.

Najczęstszą przyczyną niedoborów we wczesnej ciąży, są nasilające się wymioty, których matki doświadczają najczęściej po posiłku. W przypadku stwierdzonej niedokrwistości jest to bardzo niebezpieczne dla matki i dziecka. Żelazo obecne w czerwonym mięsie może być ciężkostrawne dla matki, a w przypadku kobiet ciężarnych prowokować wymioty. Warto więc sięgnąć po żelazo w suplementach, by nie dopuścić do niedoborów.

Suplementacja w czasie ciąży — co uwzględnić w swoim codziennym zapotrzebowaniu?

Polskie Towarzystwo Ginekologów, szczegółowo określają specyfikację danej suplementacji oraz jak powinna być ułożona, względem prowadzonej diety. Szczególnie, w czasie ciąży warto zwrócić uwagę na takie mikroskładniki, jak:

• witamina D,
• kwas foliowy,
• żelazo,
• magnez,
• kwasy tłuszczowe Omegą 3.

Inne suplementy nie są wskazane dla kobiet w ciąży, ze względu na bezpieczeństwo dziecka, chyba że lekarz prowadzący zadeklaruje inaczej. W trakcie ciąży suplementacja powinna być celowana, a wszelkie dodatkowe zażywanie innych witamin może wywołać skutki uboczne. Nie wszystkie wskazane suplementy są obowiązkowe, wszystko zależy od kondycji matki, jak bardzo zdrową dietę prowadzi oraz od lekarza prowadzącego.

Zadbaj o swoje zdrowie już dziś! Sprawdź jakie suplementy są niezbędne przed, w czasie ciąży i po niej.

Suplementacja w ciąży — TOP 5 preparatów dostosowanych do zapotrzebowania w ciąży

Witamina D

W czasie ciąży suplementacja jest bardzo istotna, a zwłaszcza preparatami, które poparte są przez Instytut Polskiego Towarzystwa Ginekologów. Jedną z najważniejszych witamin w okresie ciąży jest witamina D. Odpowiada ona za kształtowanie się układu kostnego dziecka, który rozwijając się, potrzebuje znaczne ilości tej witaminy. Odpowiednie odżywienie w procesie wzrostu w łonie matki, przez witaminę D, odpowiada również za:

zniwelowanie ryzyka krzywicy u dziecka,
zapobieganiu zakażeniu pochwy i układu rozrodczego,
niweluje ryzyko powstania problemów hormonalnych, które zachodzą w ciele kobiety podczas trwania ciąży czy po ciężkim porodzie.
Cesarskie cięcie, częściej wykonywane jest u kobiet, które mają znacznie zaniżony poziom witaminy D, pomaga to w zachowaniu zdrowia dziecka i matki.

Magnez

Kolejny składnikiem, który pełni bardzo ważną funkcję, jest magnez. Odpowiedni poziom magnezu gwarantuje zdrowie zarówno dla dziecka, jak i matki. Suplementacja magnezu powinna być stosowana pod kontrolą lekarza, zwłaszcza kobiety w ciąży powinny zrobić przedwczesne badania, by sprawdzić czy mają niedobory. Częste skutki uboczne niedoboru magnezu to:

mała masa dziecka po porodzie,
wywołanie porodu przedwczesnego,
doprowadzenie do stanu przedrzucawkowego,
zmniejszona odporność układu nerwowego dziecka.
W czasie ciąży należy prowadzić odpowiedni tryb życia oraz dietę bogatą w magnez. Ciężko jest je uzupełnić z pokarmów, dlatego warto zasięgnąć porady dietetyka i lekarza prowadzącego.

Znaczenie żelaza

Żelazo, jako bardzo ważny mikroskładnik w diecie kobiet ciężarnych, odpowiedzialny jest przede wszystkim za procesy krwiotwórcze. Suplementację żelaza powinna być prowadzona jak każdy suplement, pod kontrolą specjalisty. Wpływ braków żelaza w organizmie prowadzi do:

• niedokrwistości,
• zaburzeń układu immunologicznego u matki i dziecka,
• doprowadzenie do porodu przedwczesnego,
• może wywołać zaniki pamięci.

Pierwszym znakiem niedoboru żelaza jest osłabienie, bóle mięśni i kołatanie serca. Oznacza to, że zapasy żelaza są na wyczerpaniu. Za magazynowanie żelaza w organizmie człowieka odpowiada poziom ferrytyny. Jest to białko, które znajduje się we wszystkich komórkach organizmu. Stężenie ferrytyny określa stan zmagazynowanego żelaza w organizmie, który jest kluczowy dla zachowania zdrowia i formy.

Niedobór żelaza to bardzo powszechny problem u pań, nie tylko ciężarnych. Odpowiedni poziom żelaza może trzymać pod kontrolą stężenia hormonów tarczycy, w każdym trymestrze ciąży. Niedobór żelaza może być wynikiem diety restrykcyjnych, które nie są ustalone przez specjalistę, np. wykluczenie grupy zbóż, gdzie występują produkty pełnoziarniste. Takie działania raczej nie wróżą dobrze kobiecie i dziecku, a barki żelaza mogą doprowadzić do różnych chorób tarczycy, np.: wytworzenie przeciwciał przeciwtarczycowych.

Objawy niedoboru magnezu i żelaza mogą nasilać się w czasie ciąży, co jest skrajnie niebezpieczne dla dziecka i matki. Z suplementacji żelaza i magnezu powinny skorzystać również matki po porodzie, by zachować odpowiednią jakoś pokarmu. Wpływ niedoboru żelaza może pojawiać się początkowo od lekkiego znużenia i zburzeniami koncentracji. Należy być czujną i od razu reagować na te zmiany, ponieważ odpowiednio poprowadzona suplementacja przywróci prawidłowe parametry zdrowotne.

Preparaty żelaza można znaleźć w aptekach i w sklepach ze zdrową żywnością. Przy przyjmowaniu żelaza posiłki powinny być niskobłonnikowe i z niską zawartością antyoksydantów. Wchłanianie żelaza zachodzi w jelicie cienkim, które uzależnione od kondycja żołądka. Często z powodu niedoboru żelaza, można stwierdzić czy są jakieś problemy z układem pokarmowym lub jelitami. Przede wszystkim, przy walce z niedoborem żelaza należy kierować się obecnym stanem zdrowia, niedoborami (zapotrzebowanie na żelazo różni się w zależności od wieku, masy ciała, płci) oraz poziomem stężenia ferrytyny.

Przy stosowaniu suplementacji żelaza, warto wspomóc wchłanianie w organizmie, a odpowiada zza to witamina C. To właśnie ona uwalnia żelazo z ferrytyny, dzięki czemu może być wykorzystane na poczet młodego organizmu.

Żelazo występuje np. w grochu, w wątróbce, brokułach, niektórych owocach (np. truskawkach), produktach pełnoziarnistych, czerwone mięso, pestki dyni. Warto jak najwięcej tego składnika przyjmować w diecie, aby naturalna zawartość żelaza była pochodzenia naturalnego.

Kwas foliowy

Kwas foliowy w ciąży, czyli witamina B9, zaleca się, by stosować do końca trwania pierwszego trymestru. Aczkolwiek, aby zapewnić dziecku najlepsze warunki rozwoju w łonie matki, należy przyjmować kwas foliowy przed ciążą (około 6 miesięcy), ponieważ wspomaga organogenezę dziecka. Witamina B9 bierze udział w biosyntezie materiału genetycznego, a jego najważniejszym zadaniem w czasie ciąży jest wsparcie tworzenia się cewy nerwowej – zawiązka, który odpowiada za układ nerwowy płodu. Suplementacja kwasem foliowym w trakcie ciąży zmniejsza ryzyko występowania chorób i wad cewy nerwowej o ok. 70%.

Omega 3

Regularna suplementacja kwasu Omega 3 przed i w czasie ciąży jest bardzo ważna, odpowiada ona np. za niedoprowadzenie do przedwczesnego porodu. Suplementacja omega 3 powinna być uzgodniona z lekarzem, aby ilość niezbędnych kwasów tłuszczowych była wystarczająca w obecnie prowadzonej diecie. Kwasy tłuszczowe wpływają bardzo pozytywnie na rozwój mózgu dziecka oraz na jego funkcje kognitywne w późniejszym życiu, co przyczyniło się do stwierdzeń, że Omega 3 jest obowiązkowym suplementem w diecie każdej matki.

Podsumowanie

Kobiety ciężarne mają znacznie większe zapotrzebowanie na żelazo, magnez oraz inne makro, mikroelementy, jak i na witaminy, a szczególnie na witaminę C i witaminę D. Temat jest bardzo złożony, bo bierzemy pod uwagę zdrowie obojga, co łączy się z dużą odpowiedzialnością. Okres ciąży to niewątpliwie piękny, ale i wymagający czas. Warto robić okresowe badania, które wskażą gdzie mamy niedobory i co musimy poprawić w swojej diecie, by urodzić zdrowe i silne dziecko.

Bibliografia:

1. M. Godal., K. Pietrzak, M. Łaszek, A. Gawron-Skarbek, T. Szatko: Zachowania zdrowotne łódzkich kobiet w ciąży. Cz. I. Sposób żywienia i suplementacjawitaminowo - mineralna. Probl Hig Epidemiol 2012, 93(1): 38-42.
2.  I. Bojar, E. Humeniuk, L. Wdowiak, P. Miotła, E. Warchoł-Sławińska, K. Włoch: Zachowania żywieniowe kobiet ciężarnych. Probl Hig Epidemiol 2012, 93(1): 38-42.
3. T. Grzelak, K. Suliga, M. Sperling, M. Pelczyńska, K. Czyżewska: Ocena stosowania suplementów diety wśród kobiet ciężarnych lub planujących ciążę. Wybrane problemy kliniczne Tom 7, Nr 1 (2016) 7(1):8-15.
4. M. Fraś, A. Gniadek, J. Poznańska-Skrzypiec, M. Kadłubowska: Styl życia kobiet w ciąży. Hygeia Public Health 2012, 47(4): 412-417.