Skóra niemowlęcia posiada bardzo cienką warstwą ochronną, która ma płytki profil lipidowy. Oznacza to, że nie może ochronić tę tkankę tak skutecznie, jak ma to miejsce u osoby dorosłej. Rumień pieluszkowy to inaczej pieluszkowe zapalenie skóry w obszarze miejsc intymnych. Dochodzi do niego w wyniku zaniedbania zasad higieny dziecka. Okazuje się, że przypadłość ta dotyka duży odsetek niemowląt, co oznacza, że zmiany skórne stają się powszechnym problemem wieku dziecięcego. Jak więc wygląda pieluszkowe zapalenie skóry i jak można sobie z nim poradzić?
Z tego artykułu dowiesz się:
- rumień pieluszkowy, a jego charakterystyka.
- jak powstaje rumień pieluszkowy?
- rumień pieluszkowy, a kosmetyki, które łagodzą objawy.
Rumień pieluszkowy - charakterystyka.
Pieluszkowe zapalenie skóry dziecka to powszechna przypadłość występująca u niemowląt w momencie, gdy skóra w miejscu przylegania pieluszki ma zbyt duży kontakt z wilgocią. Dochodzi wtedy do podrażnień skórnych. Warstwa lipidowa nie jest odpowiednio wykształcona, aby poradzić sobie przedłużających się stanem zapalnym, co powoduje spory dyskomfort i niepokój rodziców.
Rumień pieluszkowy pojawia się z reguły między 7, a 12 miesiącem życia. Co ciekawe, problem ten może także dotyczyć osób starszych, które cierpią na problemy z trzymaniem moczu oraz kału. U nich również ochronna warstwa lipidowa jest niewystarczająca do poradzenia sobie z zapaleniem.
Zapalenie pieluszkowe wygląda jak drobne zmiany skórne, które charakteryzują się jako zaczerwienienie skóry, krostki, grudki, pęcherzyki, łuszczenie skóry, które zbyt późno wykryte mogą prowadzić do zdzierania się naskórka, licznych infekcji lokalnych, a nawet drobnego krwawienia. Trzeba zwrócić w tym przypadku uwagę na dosyć dużą ruchliwość dziecka, szczególnie kończynami dolnymi, co może wzmagać zjawisko pocierania okolic pachwiny o miejsca styku pieluszki.
Jak powstaje rumień pieluszkowy?
Skórę dziecka charakteryzuje bardzo cienka warstwa ochronna w postaci płaszcza lipidowego, co oznacza, że skóra ta jest bardzo podatna na wysuszanie. Zjawisku temu sprzyja także odmienne pH skóry niemowląt, które jest bardziej zasadowe (wyższe).
Okazuje się, że dziecko przebywające długo w szczelnej pieluszce bez dostępu do powietrza oraz niejednokrotnie w obecności kału i moczu może doświadczyć ogromnej ilości wilgoci, oraz czynników patogennych dla skóry. W tym przypadku nierzadko mogą pojawić się zaczerwienie w okolicy miejsc intymnych oraz pachwiny, co objawia się nieprzyjemnym dyskomfortem w tych okolicach, a także swędzeniem.
Najbardziej popularne przyczyny pieluszkowego zapalenia skóry to:
- częste ocieranie się nóg dziecka,
- niewystarczająca higiena skóry w okolicach intymnych,
- częste ocieranie skóry w okolicach pachwiny o pieluszkę,
- obecność bakterii kałowych wysuszających skórę i działających prozapalnie na jej obszar,
- uczulenie na składniki pieluszki,
- obecność zaburzeń funkcjonowania przewodu pokarmowego dziecka,
- wady układu moczowego.
W celu wykrycia bezpośredniej przyczyny pieluszkowego zapalenia skóry należy udać się do lekarza pediatry, który zaleci odpowiednie leczenie pieluszkowego zapalenia skóry i pomoże dobrać odpowiednie preparaty zabezpieczające.
Rumień pieluszkowy charakteryzuje się określonym zestawem objawów, które utrudniają codzienne funkcjonowanie niemowlęcia, a także nie dają spokoju rodzicom. Najpopularniejsze objawy pieluszkowego zapalenia skóry to:
- powstanie rumienia pieluszkowego, który charakteryzuje się dużym obszarem zaczerwienienia oraz tendencją do lekkiego łuszczenia, co zwiększa dyskomfort dziecka. Rumieniowi towarzyszy również charakterystyczna i nieprzyjemna woń amoniaku, która wydzielana jest przez bakterie kałowe, a konkretniej przez wydzielany przez nie związek - ureazę,
- obrzęk, który może zajmować większy obszar, w zakresie którego pojawiają się grudki, pęcherze, a nawet delikatne krwawienia. Grudki są z reguły przejawem obecności drożdżaków, w przypadku których trzeba zastosować odpowiednie leczenie oraz dietę,
- strupy, które charakteryzują postępujące zmiany zapalne w obrębie miejsc intymnych. Pojawiają się one w momencie, gdy często dochodzi do pęknięć strupków lub lekkich ropni, które organizm dziecka stara się wyleczyć,
- gorączka, która charakteryzuje się aktywną infekcją bakteryjną w wyniku nieodpowiedniej higieny skóry niemowlęcia.
Przy obecności powyższych objawów, należy podejrzewać obecność pieluszkowego zapalenia skóry i szybko udać się do lekarza specjalisty, który postawi trafną diagnozę i zdecyduje w prowadzonym sposobie leczenia.
Niektóre z przytoczonych objawów pieluszkowego zapalania skóry mogą dalej utrzymywać się mimo stosowanego leczenia. Dotyczy to np. gorączki lub dalszego osłabienia dziecka i braku korzystnych zmian w obszarze zapalnym. Przy utrzymujących się objawach dłużej niż 3 dni, należy ponownie udać się do lekarza, który zmodyfikuje sposób leczenia.
Rumień pieluszkowy, a kosmetyki, które załagodzą objawy.
Rumień pieluszkowy wśród dzieci to bardzo nieprzyjemna przypadłość, która diagnozowana jest coraz częściej. Oznacza to, że stan odporności dzieci oraz ich higieny często pozostawia wiele do życzenia. Wobec tego należy podjąć odpowiednie działania, które przyczynią się do redukcji objawów oraz poprawy samopoczucia niemowlęcia.
Podstawową metodą leczenia pieluszkowego zapalenia skóry jest stosowanie odpowiednich leków zleconych przez lekarza. Ponadto można wdrożyć kilka zmian, które korzystnie przełożą się na zmniejszenie objawów pieluszkowego zapalenia skóry.
Jak leczyć pieluszkowe zapalenie skóry:
- częściej zmieniać pieluszki,
- upewnić się, że składniki pieluszek nie są alergizujące,
- stosować łagodne i częstsze kąpiele dla dziecka,
- częściej wietrzyć skórę w okolicach pachwiny,
- stosować maści na odparzenia pieluszkowe, które charakteryzują się wysoce przebadanym składem oraz przebadanymi składnikami (większość z nich działa antyzapalnie),
- korzystać z bezpiecznych kosmetyków o jak najprostszym składzie i najlepiej hipoalergicznym. Może także zdarzyć się sytuacja, w której stosowanie kosmetyki mogą podrażniać skórę. Należy wtedy zmienić je na inne.
Przeważnie wymienione wyżej działania wystarczą, aby załagodzić zapalenie pieluszkowe i poprawić komfort funkcjonowania dziecka. Częstą praktyką jest także stosowanie ubrań z lekkich i przewiewnych tkanin, które zapobiegają przesuszaniu się skóry. Najlepsze efekty na początku leczenia dają maści na odparzenia pieluszkowe oraz odpowiednie kosmetyki niealergizujące, które wpływają na łagodzenie podrażnień, regenerację naskórka i błon śluzowych. Duża ilość składników aktywnych zawartych w tych kosmetykach działa przeciwzapalnie i przyspiesza odbudowę tkanek, a także przyspiesza gojenie ran.
Podsumowanie
Rumień pieluszkowy to zmiana atopowa, która pojawia się u dziecka w okolicach miejsc intymnych. Sprzyja nadmiernemu złuszczaniu się naskórka, powstaje zapalenie skóry i negatywny wpływ na organizm, jaki mają substancje drażniące, często wydzielane przez bakterie w obszarze zapalenia. Do zmian najczęściej dochodzi przy narządach płciowych. Obszarem zapalenia często są też wewnętrzne powierzchnie ud, gdzie towarzysząca wilgoć wpływa na macerację naskórka.
Należy zatem podjąć odpowiednie kroki na odbudowę naskórka, redukcję zakażeń drożdżakami, które często są pośrednią przyczyną występowania pieluszkowego zapalenia skóry. Niestety, warstwę ochronną na skórze pokrywa zbyt słaby płaszcz lipidowy, który nie jest w stanie skutecznie chronić skórę dziecka przed zmianami charakteryzującymi zapalenie skóry.
W wyniku tych zmian mogą pojawiać się nadżerki pokryte ropniami (często przy bezpośrednim kontakcie ud), podrażnienia, stan zapalny i grzybica pieluszkowa. Na szczęście postępy neonatologii pozwalają na skutecznie leczenie zmiany, jaką jest rumień pieluszkowy.
U małych dzieci skuteczną metodą leczenia, która zapobiega nadmiernemu złuszczaniu naskórka oraz ma działanie przeciwzapalne, są odpowiednie maści i kosmetyki ze sprawdzonym składem, które redukują nadkażenie bakteryjne, podrażnienia i inne odparzenia wynikające z omawianej przypadłości.
Warto także zwrócić uwagę na alergeny zawarte w pieluszkach, które mogą prowokować zmiany atopowe. Towarzysząca temu wilgoć i duża ilość węglowodanów w diecie (często cukrów) jest doskonałą pożywką dla bakterii patogennych. W uzasadnionych przypadkach stosuje się także odpowiednie leki zlecone przez lekarza. Większość objawów można wyleczyć w warunkach domowych, warto po prostu wdrożyć podstawowe zasady higieny i częściej je praktykować u dziecka, co przyczyni się do łagodzenia różnego rodzaju podrażnienia.
Ciekawostką jest fakt, że rumień pieluszkowy skóry może dotyczyć także osób w podeszłym wieku, u których również występuje tarcie skóry, ale też często nietrzymanie moczu, które finalnie może prowadzić do tego, że na skórze pojawiają się podrażnienia.
Źródła:
Kapadia MZ;Park CK;Beyene J;Giglia L;Maxwell C;McDonald SD; (n.d.). Weight loss instead of weight gain within the guidelines in obese women during pregnancy: A systematic review and meta-analyses of maternal and infant outcomes.
KK;, P. H. R. S. P. V. (n.d.). Diaper dermatitis--an overview. Indian journal of pediatrics.
Kapadia MZ;Park CK;Beyene J;Giglia L;Maxwell C;McDonald SD; (n.d.). Weight loss instead of weight gain within the guidelines in obese women during pregnancy: A systematic review and meta-analyses of maternal and infant outcomes.
Mateusz Jageilski - Szczypik
Dietetyk kliniczny, Trener przygotowania motorycznego
Specjalizuję się w żywieniu i treningu w zaburzeniach hormonalnych, głównie w chorobach Hashimoto i chorobach tarczycy. Autor licznych artykułów w tematyce dietetyki i suplementacji. Na co dzień pomagam osobom odzyskać zdrowie poprzez zalecenia żywieniowe i odpowiednio przygotowany trening. Prowadzę również treningi motoryczne z dziećmi, by niwelować nieprawidłowe wzorce ruchowe i postawę.