Hiperkeratoza to schorzenie, które polega na nadmiernym rogowaceniu naskórka. Dochodzi do pogrubienia warstwy rogowej naskórka, czyli najbardziej zewnętrznej warstwy skóry. Naturalnie naskórek odbudowuje się w czasie 26-28 dni. Powstające w warstwie podstawnej komórki nazywane keratynocytami przemieszczają się ku powierzchni naskórka. Przy hiperkeratozie obserwuje się wzmożone namnażanie się komórek warstwy rogowej. To schorzenie może dotyczyć różnych części ciała.
Z tego tekstu dowiesz się:
- czym jest nadmierne rogowacenie skóry,
- dlaczego naskórek rogowacieje,
- jakie są polecane preparaty, które pomagają w terapii rogowaciejącego naskórka.
Rogowacenie naskórka - o co w tym wszystkim chodzi?
Hiperkeratoza jest stanem, w którym martwe komórki naskórka nie ulegają naturalnemu złuszczeniu, ale gromadzą się nadmiernie w warstwie rogowej skóry. W efekcie dochodzi do pogrubienia tej warstwy, co skutkuje pogorszonym wyglądem skóry. Dodatkowo nie może ona pełnić swojej funkcji ochronnej. Nagromadzenie się martwych komórek skóry w warstwie rogowej powoduje, że staje się ona grubsza. W efekcie wchłanianie składników aktywnych z kosmetyków jest znacznie utrudnione. Komórki, które ich nie otrzymują, przestają prawidłowo pracować. To wszystko sprawia, że skóra staje się szara, matowa, mniej elastyczna, popękana. Budowa nadmiernie zrogowaciałego naskórka sprzyja gromadzeniu się zanieczyszczeń, a tym samym zablokowaniu ujść gruczołów łojowych lub mieszków włosowych.
Zwiększona grubość warstwy rogowej naskórka może być spowodowana kilkoma procesami i jest związana ze zwiększoną produkcją keratyny w zewnętrznej części warstwy skóry. W większości przypadków w praktyce klinicznej jest to spowodowane głównie przewlekłymi fizycznymi lub chemicznymi uszkodzeniami, takimi jak tarcie lub używanie agresywnych substancji, ale może również wynikać z przewlekłego stanu zapalnego lub być skutkiem ubocznym stosowania niektórych leków. Innym powodem nadmiernego rogowacenia jest niedobór składników odżywczych, szczególnie witaminy A. Rogowacenie naskórka może przybrać formę rogowacenia okołomieszkowego, które dotyka mieszków włosowych.
Rogowacenie naskórka - dlaczego do niego dochodzi?
Skóra człowieka składa się z trzech warstw: naskórka, skóry właściwej oraz tkanki podskórnej. Warstwy te mają różną grubość w zależności od części ciała. Naskórek składa się z kilku warstw dojrzewających keratynocytów: warstwy podstawnej, warstwy płaskonabłonkowej, warstwy ziarnistej i warstwy zrogowaciałej. Naskórek ciągle się odnawia i złuszcza, naturalnie proces ten trwa około 26-28 dni. To sprawia, że komórki naskórka wymieniają się. Komórki w warstwie zrogowaciałej są zbudowane prawie w całości z blaszek keratynowych o dużej masie cząsteczkowej i to one ulegają złuszczeniu, kończąc cykl dojrzewania komórek naskórka.
W momencie, gdy naskórek jest narażony na uszkodzenia, szczególnie te powtarzające się, zwykle powoduje to zwiększoną szybkość dojrzewania keratynocytów. Keratynocyty mają również tendencję do wytwarzania większej ilości keratyny, zwiększając w ten sposób grubość warstwy rogowej naskórka.
Hiperkeratoza jest często objawem takich chorób i zaburzeń jak:
-
- łuszczyca,
- rogowacenie okołomieszkowe,
- rogowacenie łojotokowe,
- atopowe zapalenie skóry,
- zaburzenia endokrynologiczne
- rybia łuska.
Rogowocenie naskórka - poznaj 5 preparatów, które pomogą Ci w tej walce.
W pielęgnacji skóry objętej nadmiernym rogowaceniem należy unikać czynników drażniących. Dodatkowo, w przypadku rogowacenia skóry stóp – warto nosić wygodne obuwie. Do pielęgnacji należy wprowadzić składniki nawilżające i natłuszczające. W celu usunięcia nagromadzonych mas rogowych poleca się preparaty keratolityczne, które rozpuszczają zrogowaciałą warstwę naskórka.
Kwas salicylowy
Kwas salicylowy jest zaliczany do grupy kwasów beta-hydroksykwasów. Jako związek chemiczny został wyodrębniony z kory wierzby. Kwas ten występuje naturalnie w wielu roślinach. Kwas ten wykazuje działanie przeciwbakteryjne i przeciwzapalne. Ma zdolność przenikania przez warstwę łojową, dzięki czemu doskonale oczyszcza skórę z zaskórników, dodatkowo zwężając pory. Wnikając w mieszki włosowe, obok których znajdują się gruczoły łojowe, wpływa na zmniejszenie wydzielania sebum. Kluczowe w terapii nadmiernie zrogowaciałej skóry są: działanie keratolityczne i delikatnie złuszczające. Ten kwas BHA działa niszcząco na połączenia białkowe między korneocytami. To ułatwia odrywanie i rozpuszczanie nadmiernie zrogowaciałego naskórka. W preparatach przeznaczonych do pielęgnacji domowej kwas ten zwykle występuje w stężeniu 1-2%. Znajduje zastosowanie w takich produktach jak kremy, maści do stóp, toniki oraz płyny polecane w leczeniu łuszczycy czy łojotokowego zapalenia skóry. To niezwykle skuteczny kwas, który pomaga w terapii hiperkeratozy, głównie dzięki działaniu keratolitycznemu i złuszczającemu.
Kwas mlekowy
Kwas mlekowy należy do rodziny alfa-hydroksykwasów. Jest rozpuszczalny w wodzie. Oprócz działania złuszczającego silnie nawilża. Naturalnie występuje w produktach mlecznych. Kwas mlekowy pomaga usunąć stare komórki naskórka, rozpuszczając wiązania pomiędzy nimi. Jest to jeden z łagodniejszych hydroksykwasów stosowanych w pielęgnacji skóry. Dodatkowo kwas ten wpływa NMF (natural moisturizing factor), a więc znacząco poprawia nawilżenie skóry. Ze względu na działanie, kosmetyki z kwasem mlekowym będą świetnym wyborem do pielęgnacji, kiedy występuje nadmierne rogowacenie skóry. Kwas mlekowy działa antybakteryjnie.
Mocznik
Mocznik w zależności od stężenia może wykazywać działanie nawilżające lub złuszczające. W przypadku skóry, w której występuje nadmierne rogowacenie, przydatny będzie ze względu na działanie złuszczające. Mocznik w składzie kosmetyków występuje pod nazwą Urea. Mocznik rozpuszcza się w wodzie. Ta substancja jest składnikiem NMF, czyli naturalnego czynnika nawilżającego skóry. Mocznik stanowi około 1% masy naskórka, a w składzie naturalnego czynnika nawilżającego jest go około 7%. Mocznik jest humektantem, przez co silnie nawilża. Ponadto substancja ta wpływa na zwiększenie przepuszczalności warstwy rogowej naskórka, co ułatwia przenikanie w głąb głębszych warstw skóry składników aktywnych. W pielęgnacji skóry dotkniętej nadmiernym rogowaceniem należy stosować preparaty z 10% stężeniem mocznika lub wyższym, ponieważ w takim stężeniu ma on właściwości złuszczające.
-
BasicLab COMPLEMENTIS Ceramidowy Krem Regenerujący Bogata...Cena promocyjna 87,99 zł Cena regularna 99,90 zł
Ceramidy
Ceramidy są naturalnym składnikiem lipidów skóry. W przypadku, kiedy ich poziom staje się niski, skóra zaczyna być sucha i szorstka. Ceramidy świetnie sprawdzą się przy nadmiernym rogowaceniu naskórka, ponieważ przywracają skórze nawilżenie. Ceramidy są istotnym elementem wypełniającym przestrzeń między komórkami naskórka. Tworzą naturalną barierę ochronną skóry. Kiedy występuje rogowacenie skóry, używanie kosmetyków z ich zawartością pozwoli dogłębnie nawilżyć i zregenerować suchą, zrogowaciałą skórę. Będą świetnym uzupełnieniem terapii kwasami.
Emolienty
To grupa substancji, które silnie nawilżają i regenerują skórę. Jeśli Twoim problemem jest nadmierne rogowacenie naskórka, koniecznie wypróbuj kosmetyków z zawartością emolientów. Świetnie sprawdzą się również w przypadku rybiej łuski. Emolienty sprawdzą się jako pomoc przy leczeniu nadmiernego rogowacenia. Zaleca się stosowanie jako uzupełnienie przy terapii kwasem salicylowym, mlekowym bądź mocznikiem. Kwasy lub mocznik złuszczają naskórek, a emolienty nawilżają go i zabezpieczają.
Rogowacenie naskórka - podsumowanie
Nadmierne rogowacenie skóry może mieć wiele przyczyn. Powstaje poprzez zaburzony proces złuszczania naskórka, kiedy w warstwie rogowej dochodzi do nagromadzenia martwych komórek. Nadmierne rogowacenie skóry może być objawem chorób i przyjąć różne postaci, np. rybią łuskę lub zapalenie okołomieszkowe. Zaburzenia w rogowaceniu naskórka występują również przy atopowym zapaleniu skóry. Zmiany w obrębie stóp mogą prowadzić do deformacji stóp. Istnieją substancje aktywne, które pomagają leczyć hiperkeratozę. Należą do nich m.in. mocznik, kwas mlekowy, kwas salicylowy, ceramidy i emolienty.
Bibliografia:
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK562206/
- Adamski Z., Kaszuba A., Dermatologia dla kosmetologów, 2019.
Monika Smaczniak
Kosmetolog
Ukończyła studia z zakresu kosmetologii specjalistycznej. Specjalizuję się w copywritingu i prowadzeniu social media branży beauty. Moją pasją jest fotografia portretowa.
