Czarnuszka siewna (inaczej określana jako czarny kminek) to coraz bardziej popularna przyprawa w kuchni polskiej, która również jest wykorzystywana do produkcji olejków z czarnuszki. Sama czarnuszka posiada właściwości lecznicze, które korzystnie wpływają na podniesienie jakości samopoczucia i długoterminowego zdrowia. Warto zatem zapoznać się z zastosowaniem czarnuszki, a także tym, dlaczego warto ją wykorzystywać nie tylko w postaci przyprawy.
Z tego artykułu dowiesz się:
- Co to jest czarnuszka i gdzie możemy ją znaleźć?
- Czarnuszka - na co pomaga?
- Czarnuszka, a jej zastosowanie.
Co to jest czarnuszka i gdzie możemy ją znaleźć?
Czarnuszka siewna to roślina zawierająca małe nasiona czarnuszki, które stosowane są w kuchni polskiej jako przyprawa, a czasem stanowią one dodatek do dań na zimno w postaci olejku z czarnuszki.
Czarnuszkę charakteryzują małe ziarenka, które można wykorzystywać jako dodatek do różnych potraw. Okazuje się jednak, że przyprawa ta wykazuje szereg właściwości zdrowotnych, przydatnych na co dzień.
Gdzie można znaleźć czarnuszkę?
Czarnuszkę można znaleźć praktycznie w każdym sklepie ze zdrową żywnością lub eko-pasażach. Jest produktem szeroko dostępnym i może być stosowana jako zamienniki przypraw o dużej zawartości soli. Nasiona czarnuszki mogą na przykład zastąpić pieprz. Warto ją dodawać do różnych produktów spożywczych, co wzmocni skład odżywczy całej potrawy.
Nasiona czarnuszki zawierają w swojej strukturze wiele cennych składników odżywczych oraz substancji działających korzystnie na organizm człowieka. Wśród substancji zawartych w czarnuszce, znajdziemy alkaloidy, fitosterole, flawonoidy, witaminy i składniki mineralne.
Oznacza to, że czarnuszka i olej z czarnuszki świetnie sprawdzą się jako codzienne wsparcie zdrowia, które wspomoże efekty prawidłowo prowadzonego stylu życia.
Na co pomaga czarnuszka?
Stosowanie czarnuszki może przynieść wiele korzyści zdrowotnych, które warto poznać. Zarówno olej z czarnuszki oraz sama przyprawa doskonale sprawdzą się jako wsparcie codziennej dbałości o profilaktykę zdrowotną. Poznajmy zatem jej właściwości.
Regularne stosowanie oleju z czarnuszki oraz samej czarnuszki, może zwiększyć aktywność enzymów antyoksydacyjnych, czyli takich, których zadaniem jest obniżanie poziomu stanu zapalnego. Składnik olejku eterycznego czarnuszki oraz pozostałe produkty na bazie czarnuszki zawierają thymoquinone, który wywołuje efekt przeciwutleniający wobec tkanek organizmu człowieka.
Ponadto sam skład czarnuszki i oleju z czarnuszki zawiera wiele substancji mineralnych działających jako składniki antyoksydacyjne. Można w praktyce stosować czarnuszkę w formie oleju, nasion lub jako zmielone nasiona, aby uzyskać korzyści zdrowotne w postaci redukcji stanu zapalnego.
Czarnuszka a gospodarka węglowodanowa
Następne właściwości czarnuszki odnoszą się do jej wpływu na gospodarkę węglowodanową. Czarnuszka świetnie sprawdzi się u osób z insulinoopornością oraz u tych, u których poziom cukru we krwi jest zbyt duży, np. przy cukrzycy typu II. Czarnuszka obniża poziom cukru i przyczynia się do uwrażliwienia tkanek na działanie insuliny oraz zredukowania powikłań cukrzycy.
Badania wykazały, że czarnuszka działa łagodząco na objawy alergii oraz na atopowe zapalenie skóry. Przypadłości te są spowodowane obniżeniem odporności, zmianami jakościowymi w mikroflorze jelitowej oraz nieprawidłowej praktyce w prowadzonym stylu życia.
Długotrwałe stosowanie czarnuszki zapobiega zmianom skórnym i korzystnie wpływa na profilaktykę chorób układu oddechowego jak astma, która niejednokrotnie może wynikać z obecności alergii.
Olej z czarnuszki i nasiona czarnuszki mogą być pomocne w regulacji poziomu cholesterolu oraz wpływać korzystnie na ciśnienie krwi. Okazuje się, że roślina ta obniża poziom cholesterolu całkowitego i jego frakcji LDL, co minimalizuje ryzyko chorób serca i układu krążenia.
Nadciśnienie to kolejna przypadłość, w przypadku której czarnuszki może być skutecznie stosowana. Niestety problem nadciśnienia dotyczy ogromnej ilości populacji polskiej i niekorzystnie wpływa na samopoczucie oraz potencjalne ryzyko innych schorzeń, np. tych składających się na zespół metaboliczny. Stąd też tak ważne jest stosowanie czarnuszki w codziennej diecie i jeśli zajdzie potrzeba - w postaci doustnej suplementacji diety.
Czarnuszka a układ nerwowy (Ośrodkowy układ nerwowy)
Właściwości nasion czarnuszki mogą być z powodzeniem wykorzystywane w profilaktyce i w kontekście prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego. Składniki aktywne zawarte w czarnuszce wpływają na obniżenie stresu oksydacyjnego w obrębie tkanki mózgowej, zapobiegając procesom neurodegeneracyjnym. Oznacza to, że przy chorobach układu nerwowego jako choroba Alzheimera, choroba Parkinsona, czarnuszka może stanowić świetnie wsparcie dla leczenia farmakologicznego.
W przypadku osób zdrowych czarnuszka wpłynie na lepsze działanie funkcji kognitywnych/poznawczych, przyczyniając się do usprawnienia procesów myślenia.
Czarnuszka, a jej zastosowanie
Olejki eteryczne zawarte w czarnuszce i w oleju z czarnuszki działają jako naturalny antybiotyk, regulując stan ilościowy i jakościowy naszej mikroflory bakteryjnej. Jak widać, czarnuszka posiada szerokie zastosowanie. Trzeba tylko wiedzieć, jak wykorzystać związki zawarte w tej roślinie.
Co powoduje czarnuszka:
- Hamuje rozrost patogenów,
- Wzmacnia układ odpornościowy,
- Przyczynia się do poprawy samopoczucia,
- Wykazuje działanie przeciwzapalne w przebiegu infekcji.
Warto także dodać, że czarnuszka zawiera duże ilości wapnia, które poprawiają gęstość kości i redukują ryzyko osteoporozy lub osteomalacji u dzieci.
Związki zawarte w nasionach czarnuszki mogą być z powodzeniem stosowane w kontekście dbania o zdrowie skóry. Cenne flawonoidy oczywiście stanowią wsparcie dla różnych dolegliwości (np. wspierając ośrodkowy układ nerwowy), ale mogą także być wykorzystywane przy poprawie kondycji skóry, poprawiając jej elastyczność, sprężystość i działań odmładzająco.
Na koniec warto dodać, że czarnuszka stosowana jest w przebiegu innych chorób i działa ona wobec nich bardzo skutecznie.
- Olej z nasion czarnuszki, nasiona czarnuszki działają w następujący sposób.
- Wspierają układ trawienny, wpływając na komfort żołądkowo-jelitowy,
- Wywierają korzystny wpływ na niszczenie komórek rakowych,
- Redukują proces zapalny przy chorobach autoimmunologicznych,
- Skutecznie odżywiają organizm, działając w kompleksach witaminowych (bogaty skład czarnuszki),
- Wykazują działanie ochronne wobec DNA,
- nie wywołuje skutków ubocznych.
Czarnuszka - podsumowanie
Zdecydowanie warto wdrażać czarnuszkę do swojej diety i cieszyć się korzyściami zdrowotnymi, jakie niesie ze sobą jej działanie. Należy pamiętać, że idealnym dodatkiem do potraw oprócz przyprawy zawierającej nasiona czarnuszki, jest olej tłoczony na zimno. W przypadku niechęci do smaku czarnuszki można stosować suplement diety z czarnuszką, który zawiera olej z czarnuszki zamknięty w kapsułce żelowej.
Źródła
- Ahmad A, Husain A, Mujeeb M, Khan SA, Najmi AK, Siddique NA, Damanhouri ZA, Anwar F. A review on therapeutic potential of Nigella sativa: a miracle herb. Asian Pac J Trop Biomed. 2013;3(5):337–352.
- Khan MA. Chemical composition and medicinal properties of Nigella sativa Linn. Inflam Pharmacol. 1999;7:15–35.
- Ramadan MF. Nutritional value, functional properties and nutraceutical applications of black cumin (Nigella sativa L.). an overview. Int J Food Sci Tech. 2007;42:1208–1218.
- Khalid A., Uzair-ur-Rehman, Sethi A., et al. Antimicrobial activity analysis of extracts of Acacia modesta, Artemisia absinthium, Nigella sativa and Saussurea lappa against gram positive and gram negative microorganisms. African Journal of Biotechnology. 2011;10(22):4574–4580.
- Ahmad A., Husain A., Mujeeb M., et al. A review on therapeutic potential of Nigella sativa: a miracle herb. Asian Pacific Journal of Tropical Biomedicine. 2013;3(5):337–352. doi: 10.1016/S2221-1691(13)60075-1.
- Periasamy V. S., Athinarayanan J., Alshatwi A. A. Anticancer activity of an ultrasonic nanoemulsion formulation of Nigella sativa L. essential oil on human breast cancer cells. Ultrasonics Sonochemistry. 2016;31:449–455. doi: 10.1016/j.ultsonch.2016.01.035.
Mateusz Jageilski - Szczypik
Dietetyk kliniczny, Trener przygotowania motorycznego
Specjalizuję się w żywieniu i treningu w zaburzeniach hormonalnych, głównie w chorobach Hashimoto i chorobach tarczycy. Autor licznych artykułów w tematyce dietetyki i suplementacji. Na co dzień pomagam osobom odzyskać zdrowie poprzez zalecenia żywieniowe i odpowiednio przygotowany trening. Prowadzę również treningi motoryczne z dziećmi, by niwelować nieprawidłowe wzorce ruchowe i postawę.
