Domowe sposoby na hartowanie organizmu.

Odporność organizmu to zespół procesów, które powodują, że nasze ciało jest w stanie sprawnie poradzić sobie z otaczającymi czynnikami zapalnymi. Organizm ludzki codziennie wystawiany jest na różnego rodzaju próby, związane ze stresorami środowiskowymi. To jak sobie z nimi poradzi, będzie definiowało, czy odporność działa w sposób prawidłowy. Istotnym tutaj czynnikiem jest tolerancja immunologiczna, czyli zdolność organizmu do prawidłowego reagowania na bodźce zapalne, w różnym stopniu natężenie. Dzięki tej tolerancji mamy pewność, że aby organizm popadł w chorobę, musi zaatakować go więcej patogenów.

Niestety styl życia prowadzony przez większość osób nie sprzyja poprawnemu działaniu układu odpornościowego. Stąd też często pojawiają się przeziębienia, grypa i inne problemy ze zdrowiem. Odpowiedzią na takie zagrożenia jest hartowanie organizmu. Wykazano, że różne sposoby hartowania skutecznie wpływają na podniesienie sprawności układu immunologicznego. Czym jest hartowanie ciała? Poznaj domowe sposoby hartowania organizmu, czyli metody na wzmocnienie odporności organizmu.

Z tego artykułu dowiesz się:

• Definicja i charakterystyka hartowania organizmu.
• Sprawdzone sposoby na hartowanie organizmu.

Czym jest hartowanie organizmu?

Proces hartowania organizmu ludzkiego, jest zespołem działań/aktywności, które podejmujemy, aby uodpornić nasz organizm na zmienne warunki środowiskowe. Wyzwalanie w ciele różnych bodźców, określanych w tym przypadku jako zmiany temperatury, korzystnie wpływają na krążenie krwi, stopniowe przyzwyczajanie organizmu do gwałtownych zmian temperatur, usprawniają przemianę materii i wpływają na dotlenienie komórek, a także ich odżywienie.

Hartowanie organizmu wpływa również na sprawne inicjowanie reakcji obronnych w odpowiedzi na dany bodziec ze środowiska, dzięki czemu następuje wzrost liczby ciał odpornościowych i lepsza reakcja immunologiczna.

Na czym polega hartowanie organizmu?

Wzmocnienie odporności poprzez hartowanie organizmu, polega na poddaniu organizmu działaniom naturalnych i zmiennych bodźców termicznych. Klasyczny proces hartowania organizmu uwzględnia także dodatek, jakim jest aktywność fizyczna. Działanie niesprzyjających czynników termicznych, powoduje szybką reakcję organizmu na zachodzące zmiany, co przyczynia się do skutecznej regulacji cieplnej, a ta ma ogromne znaczenie w kontekście walki z drobnoustrojami.

Proces hartowania zwiększa aktywność układu odpornościowego, poprawia odżywienie tkanek obwodowych, uelastycznia skórę i pozwala skutecznie oraz długotrwale wzmocnić odporność organizmu. Zabiegi takie wykonuje się z reguły na świeżym powietrzu.

Dlaczego hartowanie organizmu jest tak potrzebne?

Człowiek jest istotą stałocieplną, której temperatura ciała wynosi ok. 36,6 stopni C. Oznacza to, że wszelkie odstępstwa od tej temperatury, mogą powodować gwałtowne zmiany w naszym ustroju, prowadząc finalnie do osłabienia odporności. Organizm nasz nie jest w stanie poradzić sobie z gwałtowną zmianą, która powoduje zmienne reakcje hormonalne i te związane z syntezą poszczególnych neuroprzekaźników.

Hartowanie jest potrzebne z następujących powodów:

• • ciało ludzkie rzadko ma do czynienia ze zmienną temperaturą, co przyzwyczaja organizm do wygodnego środowiska, wolnego od stanów zapalnych,
  • człowiek rzadko podejmuje aktywność fizyczną na świeżym powietrzu, co powoduje, że nie jest wytwarzana odpowiednio duża ilość czynników antyzapalnych,
  • w momencie, gdy człowiek jest przyzwyczajony do ciepłego otoczenia, organizm w momencie pojawienia się patogenu, nie jest w stanie skupić się na walce z nim, a na ogrzaniu kluczowych dla życia narządów, to powoduje szybki wzrost infekcji bakteryjnej (dzieje się tak przy braku wystawiania ciała na zimno).

Jak widać, hartowanie wpływa korzystnie na wiele elementów w organizmie człowieka. Warto więc dbać o jego przyzwyczajenie do zmiennych warunków temperaturowych. Pamiętajmy jednak, że hartowanie ciała należy stopniować, aby nie wywołać niepożądanych efektów. Poznajmy zatem sposoby na hartowanie naszego ciała.

Domowe sposoby na hartowanie organizmu.

Wsparcie ciała poprzez naturalne jego wzmacnianie, można uzyskać poprzez wiele metod hartowania organizmu. Oto one:

• Aktywność fizyczna na świeżym powietrzu
  Jest to jeden z najprostszych sposobów, związanych z hartowaniem organizmu. Ciało człowieka potrzebuje codziennej porcji ruchu. Warto więc podejmować dowolny, pasujący do naszej dziennej rutyny sposób aktywności, niezależnie od temperatury występującej na zewnątrz. Oczywiście warto rozważnie decydować o aktywności na dworze i raczej nie podejmować ćwiczeń w obecności tajfunu (lub inne skrajnie niekorzystne warunki atmosferyczne), jednakże przewidywana pogoda absolutnie nie powinna stać na przeszkodzie w drodze do zahartowania naszego ciała.
• Zabiegi wodne
  Różnorodne wykorzystanie strumienia wody podczas kąpieli oraz zmienną temperaturę wody, można skutecznie wykorzystać w celu hartowania organizmu. Skoncentrowany strumień wody o różnej temperaturze, skutecznie poprawia krążenie krwi, odprowadzenie limfy z naczyń krwionośnych do naczyń limfatycznych. Poprzez właściwe wykorzystanie wody, można skutecznie przyzwyczajać ciało do zmiennych temperatur. Warto pamiętać o tym, żeby nie stosować na początku zimnej wody, jeśli wchodziliśmy pod prysznic oziębieni.

• Kąpiele słoneczne
  Zabieg ten polega na przemiennym opalaniu się w trakcie słonecznej pogody, w celu prawidłowej syntezy witaminy D, która doskonale podnosi odporność. Kąpiele słoneczne zakładają przebywanie po 1 minucie na każdą kąt ciała i powtarzanie tego procesu przez określoną ilość czasu. W przypadku dzieci formą hartowania organizmu, poprzez kąpiele słoneczne, będzie czas około 20 minut, natomiast w przypadku dorosłych - 30 minut. Na koniec tej metody hartowania, warto opłukać się w wodzie, która temperaturą będzie zbliżona do letnie. Nie powinno się świeżo po kąpieli słonecznej wchodzić do zimnej wody.
• Sauna
  Sauna jest sposobem na wywołanie przegrzania organizmu. Po tym procesie hartowania, warto wykąpać się w zimnej/letniej wodzie. Taki zabieg pozwoli na skuteczne przyzwyczajenie organizmu do zmiennych warunków temperaturowych.
• Chodzenie boso
  Dzięki chodzeniu boso można także wywołać pożądany efekt w postaci hartowania organizmu. Można taką aktywność podejmować w domu lub na świeżym powietrzu. Wystawianie ciała na takie bodźce ze środowiska, powoduje usprawnienie mechanizmów regulacji cieplnej, wzmacnia odporność organizmu w okresie podwyższonego ryzyka przeziębień i przy okazji korzystnie wpływa na stabilizację centralną i wzmacnianie mięśni stopy. 

Korzyści z hartowania organizmu

Hartując organizm, wywołuje się w nim określone reakcje, które mają za zadanie w perspektywie czasu uodpornić organizm na czynniki zapalne ze środowiska, które największą siłę rażenia posiadają przy silnie zmiennych temperaturach otoczenia.

Oto korzyści, jakie daje nam hartowanie ciała:

• opóźnianie procesów starzenia organizmu,
• powoduje wzrost poziomu hormonów szczęścia i noradrenaliny,
• powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych i ich obkurczenie, co reguluje ciśnienie krwi,
• ułatwia oczyszczanie komórek z toksyn,
• zwiększa dostarczenie tlenu do tkanek (doprowadzając do poprawy ukrwienia tkanek), co powoduje ich lepszą regenerację,
• pobudza pracę układu krążenia i syntezy związków immunologicznych.

PODSUMOWANIE

Proces hartowania organizmu to określony zespół działań, które mają na celu zwiększenie odporności organizmu na szkodliwe czynniki środowiskowe. Można to uzyskać na wiele sposobów. Warto wybrać kilka z nich i wdrożyć je do swojej rutyny, jednak przed podjęciem tego typu działań, warto skonsultować je ze swoim lekarzem, aby wykluczyć ewentualne przeciwwskazania.

Źródła:

Buijze GA, Sierevelt IN, van der Heijden BC, Dijkgraaf MG, Frings-Dresen MH. The Effect of Cold Showering on Health and Work: A Randomized Controlled Trial. PLoS One. 2016 Sep 15;11(9):e0161749. doi: 10.1371/journal.pone.0161749. Erratum in: PLoS One. 2018 Aug 2;13(8):e0201978. PMID: 27631616; PMCID: PMC5025014.
Knechtle B, Waśkiewicz Z, Sousa CV, Hill L, Nikolaidis PT. Cold Water Swimming-Benefits and Risks: A Narrative Review. Int J Environ Res Public Health. 2020 Dec 2;17(23):8984. doi: 10.3390/ijerph17238984. PMID: 33276648; PMCID: PMC7730683.
Mead MN. Benefits of sunlight: a bright spot for human health. Environ Health Perspect. 2008 Apr;116(4):A160-7. doi: 10.1289/ehp.116-a160. Erratum in: Environ Health Perspect. 2008 May;116(5):A197. PMID: 18414615; PMCID: PMC2290997.
Manolis AS, Manolis SA, Manolis AA, Manolis TA, Apostolaki N, Melita H. Winter Swimming: Body Hardening and Cardiorespiratory Protection Via Sustainable Acclimation. Curr Sports Med Rep. 2019 Nov;18(11):401-415. doi: 10.1249/JSR.0000000000000653. PMID: 31702722.
Tota Ł, Pilch W, Piotrowska A, Maciejczyk M. The Effects of Conditioning Training on Body Build, Aerobic and Anaerobic Performance in Elite Mixed Martial Arts Athletes. J Hum Kinet. 2019 Nov 30;70:223-231. doi: 10.2478/hukin-2019-0033. PMID: 31915492; PMCID: PMC6942465.