Grzybica skóry: przyczyny, objawy i metody rozpoznawania

Grzybica - jedna z najczęstszych chorób skóry

Grzybica skóry jest chorobą wywoływaną przez grzyby chorobotwórcze (najczęściej przyczyny grzybicy to dermatofity rodzaju Trichophyton, Microsporum i Epidermophyton). Niestety, zakażenie się grzybicą nie jest trudne - wystarczy kontakt z zarodnikami grzybów, a ten może nastąpić poprzez interakcję z innymi zakażonymi ludźmi, zwierzętami lub nawet przedmiotami, na których owe zarodniki się znalazły.

Na grzybicę skóry częściej chorują osoby borykające się z zaburzeniami odporności. Do tzw. "grupy ryzyka" zaliczają się m.in. chorzy na choroby układowe, przewlekłe choroby metaboliczne, cukrzycę, nowotwory, niedoczynność tarczycy. Zakażeniom grzybiczym często ulegają także osoby starsze oraz osoby narażone na długotrwały i przewlekły stres, który również obniża odpowiedź autoimmunologiczną człowieka na drobnoustroje.

Choroby grzybiczne dzielimy na dwa główne rodzaje: grzybice głębokie oraz grzybice na ciele - powierzchniowe. Do grzybic głębokich zalicza się:

• grzybica ogólnoustrojowa,

• grzybica jamy ustnej i przełyku (chorobotwórcze grzyby zagnieżdżają się w błonach śluzowych),

• grzybica płuc,

• grzybica narządów płciowych,

• grzybica dróg moczowych.

Ciężkie grzybice układowe powodowane przez grzyby pleśniowe mogą przybierać postać zakażenia uogólnionego. W przypadku dostania się patogenu do krwi przebieg choroby staje się poważny i może nawet grozić śmiercią pacjenta.

Do zakażeń grzybiczych powierzchniowych (tzw. grzybice właściwe) należą:

• grzybica paznokci,

• grzybica skóry głowy,

• grzybica skóry gładkiej,

• drożdżyca błon śluzowych,

• grzybica strzygąca,

• grzybica stóp,

• grzybica pachwin,

• grzybica woszczynowa owłosionej skóry głowy.

Grzybica skóry - objawy zakażeń wywołanych grzybami

Jak rozpoznać grzybicę skóry? Pierwszym objawem grzybicy skóry są zazwyczaj okrągłe, rumieniowe zmiany (czerwone plamy), zazwyczaj zlokalizowane odsłoniętych miejscach na ciele. Mogą być one swędzące i otoczone łuszczącym się naskórkiem lub krostami. Alarmujący może być także ciemny odcień skóry lub zaczerwienienie skóry, pękanie naskórka lub uczucie pieczenia zainfekowanego miejsca. W przypadku grzybicy atakującej powierzchnię płytek paznokciowych choroba może powodować plamy na paznokciach lub nawet deformację płytek paznokciowych i stan zapalny wałów paznokciowych.

W przypadku grzybicy skóry owłosionej mogą pojawiać się łyse plamy oraz złuszczający się naskórek. Jeśli nagle zauważysz łyse plamy na głowie lub innych owłosionych okolicach nie czekaj z wizytą lekarską, gdyż choroba może skutkować nawet trwałą utratą włosów. Aby chronić się przed grzybicą skóry głowy, należy myć włosy regularnie oraz korzystać z suszarki do włosów.

Grzybica stóp

Grzybica stóp to choroba dobrze znana w praktyce lekarza rodzinnego. Sprzyja jej wilgotne środowisko, brak odpowiedniej higieny, nadmierne obciążenie kończyn dolnych. Grzybicy stóp nie należy jednak lekceważyć, nawet jeśli jest powszechną przypadłością.

Jak rozpoznać grzybicę stóp? Choroba najczęściej atakuje przestrzenie między palcami, podeszwę, lub boczne obszary stopy. Zaatakowany naskórek może być wilgotny, pomarszczony, a niektóre postacie grzybicy stóp wywołują pęcherze z wydzieliną ropną.

Leczenie grzybicy to niestety proces długotrwały. Na szczęście, jeśli jej postać nie jest rozległa, można samodzielnie stosować preparaty miejscowe dostępne bez recepty. Grzybica na skórze stóp ma charakter przewlekły i nawracający, dlatego należy uzbroić się w cierpliwość i systematycznie stosować środki o działaniu przeciwgrzybiczym. Nie można także zapominać o właściwej higienie. Jeśli nie wiesz, jak poradzić sobie z grzybicą skóry to nie wahaj się zwrócić o pomoc do lekarza rodzinnego lub lekarza dermatologa.

Grzybica skóry gładkiej

Grzybica skóry gładkiej jest szczególnym rodzajem choroby i dotyka najczęściej osoby o zaburzonej odporności (którą spowodowało np. długotrwałe leczenie antybiotykami) oraz kobiety cierpiące na problemy endokrynologiczne (zachwianie równowagi hormonalnej zwiększa ryzyko zachorowania). Grzybica na skórze gładkiej objawia się rumieniowymi ogniskami zapalnymi i zazwyczaj ma nagły przebieg. Zmianom towarzyszy świąd, który często przybiera postać uporczywego i wymaga stosowania środków farmakologicznych. Przewlekła grzybica skóry gładkiej charakteryzuje się rozległymi sino-czerwonymi ogniskami chorobowymi, które zlokalizowane są zwłaszcza na skórze kończyn dolnych i pośladków.

Grzybicę powierzchowną skóry gładkiej rozpoznaje się w badaniu, do którego wykorzystuje się preparat mikroskopowy. W leczeniu choroby o lżejszym przebiegu stosuje się apteczne preparaty nakładane bezpośrednio na zmiany skórne. W przypadku bardziej zaawansowanej grzybicznej choroby skóry konieczne może okazać się leczenie preparatami doustnymi. Pośród leków o działaniu ogólnym stosuje się preparaty zawierające flukonazol lub itrakonazol.

Ciekawostka

Jednym ze sposobów zapobiegania grzybicy lub jej nawrotom jest... stosowanie właściwej diety. Leczenie grzybic coraz częściej łączy ze sobą farmakoterapię, odpowiednią higienę oraz właśnie dietę. Badania naukowe udowodniły, że właściwa dieta, wspierająca tzw. mikrobiom jelitowy, potrafi zwiększyć odporność organizmu. Aby skutecznie zwalczyć grzybice skóry, warto wprowadzić do diety większe ilości błonnika, a także oliwy z oliwek oraz oleju cynamonowego. Lekarze zalecają z kolei unikanie węglowodanów prostych i ograniczenie cukrów.