Metody szczotkowania zębów, czyli jak zadbać o zdrowy uśmiech?

Myj zęby codziennie rano i wieczorem – to zalecenie, które znasz już pewnie od dzieciństwa. Jednak, jeśli chcesz mieć olśniewający uśmiech, ważne jest również to, aby szczotkować zęby w odpowiedni sposób. Jakie są metody szczotkowania zębów i czym kierować się przy wyborze szczoteczki oraz pasty? Sprawdź nasze wskazówki!

Z tego artykułu dowiesz się:

• dlaczego wybór odpowiedniej metody szczotkowania zębów jest tak ważny,
• jakie są metody szczotkowania zębów,
• czym kierować się przy wyborze szczoteczki i pasty do zębów.

Metody szczotkowania zębów – co musisz o nich wiedzieć?

Płytka nazębna to miękki, klejący się biofilm, który pojawia się na powierzchni zębów (często w trudno dostępnych miejscach dlatego do jej wykrywania służą specjalne roztwory barwiące lub tabletki). Tworzą ją bakterie, ślina, a także resztki pokarmu.

Bakterie, które znajdują się w jamie ustnej, produkują kwasy, które są przyczyną ubytków, a także toksyny mające negatywny wpływ na stan dziąseł.

Poza tym, jeśli nie usuniesz płytki nazębnej, z czasem zacznie twardnieć i przekształci się w kamień nazębny. Jego pozbycie się nie jest już takie proste i wymaga wizyty u stomatologa. Dlatego, aby zaoszczędzić sobie problemów z płytką nazębną, usuwaj ją regularnie.

Tu pojawia się pytanie – jak pozbyć się płytki nazębnej? Podstawą jest odpowiednia higiena jamy ustnej. Nie chodzi tu wyłącznie o regularne mycie zębów. Ważne jest również ich prawidłowe szczotkowanie.

Wybór metody szczotkowania zębów zależy od różnych czynników:

• wieku,
• zdolności manualnych (przykładowo dziecko, czy osoba w wieku podeszłym może mieć problem z wykonywaniem niektórych ruchów),
• wrażliwości zębów (osobom, które mają wrażliwe zęby, poleca się inne metody szczotkowania),
• chorób dziąseł,
• szczoteczki do zębów.

Ważnym elementem prawidłowej higieny jamy ustnej jest również używanie płynów do płukania jamy ustnej, a także czyszczenie przestrzeni międzyzębowych.

Prawidłowe metody szczotkowania zębów

Jak prawidłowo szczotkować zęby, aby nie dopuścić do powstawania ubytków? Wyróżnia się 4 metody szczotkowania zębów (wybór jednej z nich zależy od indywidualnych potrzeb):

• obrotowo-wymiatającą (roll),
• okrężną (Fones),
• wibrującą (Charters, Bass, Stillmann),
• poziomą,
• pionową.

Pierwsza z wymienionych, czyli obrotowo-wymiatająca nazywana jest również metodą "dziąsła-zęby". Na czym polega? Szczoteczkę do zębów ustawia się pod kątem 45 stopni, a następnie przesuwa lekko wymiatającymi i zaokrąglonymi ruchami po koronach zębów i dziąsłach. Stosowanie tej metody zaleca się w przypadku chorób przyzębia, ponieważ nie powoduje odsłaniania szyjek zębowych. Niestety jej wadą jest to, że nie jest bardzo efektywna, jeśli chodzi o czyszczenie zębów.

Druga z metod, czyli okrężna polega na przyłożeniu szczoteczki pod kątem 90 stopni, a następnie wykonywaniu okrężnych ruchów. Jej niewątpliwą zaletą jest to, że nie wymaga dużych zdolności manualnych – dlatego jest polecana dzieciom i osobom w wieku podeszłym. Z drugiej strony metoda okrężna jest mało skuteczna, jeśli chodzi o czyszczenie powierzchni zębów stycznych.

Odrębną grupą są metody wibrujące:

• Charters – aby szczotkować zęby w ten sposób, ułóż szczoteczkę poziomo (pod kątem 45 stopni), a następnie wykonuj precyzyjne ruchy drgająco-okrężne. Włosie szczoteczki powinno częściowo znajdować się na koronie zębów, a częściowo na dziąśle. Zaletą tej metody jest to, że pozwala na bardzo skuteczne czyszczenie zębów i masowanie dziąseł. Jednak nie jest ona dla każdego. Nieprawidłowo stosowana może mieć szkodliwy wpływ na dziąsła. Poza tym jest trudna do opanowania, jeśli chodzi o dzieci i osoby starsze.
• Stillmann – jeśli wybierzesz taką metodę, ustaw szczoteczkę pod kątem 45 stopni, a potem przesuwaj ją w kierunku koron zębów, wykonując jednocześnie ruchy wibrujące. Kiedy powinnaś zdecydować się na metodę Stilmann? Jest ona polecana osobom, które mają problem z odsłoniętymi szyjkami zębowymi.
• Bass – dzięki niej skutecznie oczyścisz kieszonki dziąsłowe. Polega ona na ułożeniu szczoteczki pod kątem 45 stopni (w okolicy szyjek zębów), a następnie wykonywaniu ruchów wibrujących (pamiętaj, aby robić to bardzo delikatnie).

Oprócz metody obrotowo-wymiatającej okrężnej oraz wibrujących wyróżnia się poziomą, oraz pionową. Pierwsza z nich polega na robieniu poziomych ruchów, dzięki którym w prosty sposób można szczotkować zęby. Dlatego metoda pozioma polecana jest szczególnie dzieciom oraz seniorom. Z kolei metoda pionowa, jak sama nazwa mówi, polega na robieniu ruchów pionowych, które pozwalają usunąć płytkę nazębną. Służy przede wszystkim do oczyszczenia językowych powierzchni zębów przednich.

Jeśli nie wiesz, jak prawidłowo szczotkować zęby zwróć się po pomoc do specjalisty. Higienistka stomatologiczna lub stomatolog, pomogą Ci wybrać odpowiednią metodę szczotkowania zębów (a także podpowiedzą, jak w inny sposób zadbać o zdrowie jamy ustnej).

Metody szczotkowania zębów - wybierz odpowiednie narzędzia!

Wiesz już, jak szczotkować zęby. A co z wyborem szczoteczki i pasty, które pozwolą skutecznie usunąć płytkę nazębną?

Czym kierować się przy wyborze szczoteczki do zębów?
Manualna, elektryczna, a może soniczna? Zanim poznasz odpowiedź na to pytanie, zwróć uwagę na pewne kryteria wyboru, które obowiązują niezależnie od rodzaju szczoteczki.

• Rozmiar główki – najlepszy to taki, który zapewnia dobry dostęp do wszystkich powierzchni zębów. Jeśli wybierzesz zbyt dużą główkę szczoteczki, będziesz miała problem z wykonywaniem precyzyjnych ruchów (a tym samym domyciem tyłu i boku zębów trzonowych).
• Włosie – do wyboru masz szczoteczki z miękkim, średnim oraz twardym włosiem. Do codziennej higieny jamy ustnej poleca się szczoteczki z miękkim włosiem. To dlatego, że zbyt twarde może uszkodzić szkliwo, a także powierzchnię korzenia.
  A co jeśli chodzi o różnice między manualną a elektryczną szczoteczką do zębów? Te pierwsze obracają się z prędkością około 300 ruchów na minutę. Dla porównania w przypadku szczoteczek elektrycznych jest to 2500-7500 ruchów na minutę. Poza tym ich dużym plusem jest to, że mają wbudowany zegar, dzięki któremu wiesz, jak długo szczotkować zęby.

Wybór szczoteczek elektryczny jest bardzo duży. Dlatego pewnie zastanawiasz się, czym kierować się przy ich zakupie. Zwróć uwagę na sztywność włosia, rodzaje ruchów, rozmiar, a także ustawienia, które umożliwiają personalizację szczoteczki.

Oprócz szczoteczek manualnych, czy elektrycznych do wyboru masz również soniczne. Ostatnio cieszą się one coraz większą popularnością. A to, dzięki temu, że zapewniają częstotliwość 50 000 ruchów na minutę (lub więcej) i dotarcie nawet do trudno dostępnych miejsc.

Gdy masz już wybraną szczoteczkę, pojawia się kolejne pytanie – jaka pasta do zębów będzie najlepsza? Do wyboru masz te o różnym działaniu np. wybielającym, przeciwpróchnicowym, a także takie, które łagodzą nadwrażliwość zębów.

W wielu pastach występuje fluor oraz jego związki (np. fluorek cyny, fluorek sodu), które hamują rozwój bakterii próchnicowych. Poza tym mają one zdolność do remineralizacji szkliwa, które zostało już dotknięte procesem próchnicowym.

Choć stosowanie past z fluorem oraz jego związkami zmniejsza ryzyko rozwoju próchnicy, istnieją przeciwwskazania do ich stosowania. W sprzedaży dostępne są również pasty bez fluoru, które dedykowane są osobom z fluorozą. Powinnaś po nie sięgnąć także w przypadku, gdy mieszkasz na terenie, gdzie zawartość fluoru w wodzie jest znacznie podwyższona.

Fluor to nie jedyny składnik, na który warto zwrócić uwagę przy wyborze pasty do zębów. Zwróć uwagę, czy w kupowanym produkcie znajdują się inne cenne związki m.in. trioksolan (o właściwościach przeciwbakteryjnych i przeciwzapalnych), a także zioła (np. jeżówka purpurowa zmniejszająca ryzyko stanu zapalnego przyzębia).

Płytka nazębna uniemożliwia cieszenie się pięknym i zdrowym uśmiechu. Na szczęście da się temu zapobiec w prosty sposób. Wystarczy, że będziesz pamiętać o regularnym szczotkowaniu zębów we właściwy sposób, a także czyszczeniu przestrzeni międzyzębowych i płukaniu jamy ustnej.

Bibliografia:

1. Stodolak A, Fuglewicz A. Zapobieganie próchnicy zębów u dzieci i młodzieży oraz promocja zdrowia jamy ustnej – rola pracowników służby zdrowia. Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 2014;20(1):76-81.
2. Wasiluk A. Związki fluoru w profilaktyce próchnicowy zębów dzieci i młodzieży- przegląd piśmiennictwa polskiego, Przegląd Epidemiologiczny, 2017;71:603-611.