Właściwości witaminy B12
Witamina B12
Aby organizm funkcjonował prawidłowo, konieczne jest dbanie o odpowiedni poziom substancji i składników odżywczych. Jedną z nich jest witamina B12. Zobacz, jaka jest jej rola i kiedy konieczna jest jej suplementacja.
Rola witaminy B12
Witamina B12 jest organicznym związkiem chemicznym, który nie jest produkowany przez organizm, dlatego powinien być dostarczany wraz z pożywieniem. Jest to substancja, która rozpuszcza się w wodzie. Witamina B12 występuje również pod inną nazwą – kobalamina (pochodzi ona od kobaltu, który stanowi atom centralny w jej budowie).
Ze względu na swoje właściwości witamina B12 pełni bardzo ważną rolę. Dlatego konieczne jest utrzymywanie jej na prawidłowym poziomie. Substancja ta bierze udział między innymi w:
- przemianach węglowodanów,
- przemianach białek,
- przemianach tłuszczów,
- produkcji czerwonych krwinek,
- syntezie kwasów nukleinowych (RNA i DNA),
- wspomaganiu funkcjonowania układu nerwowego,
- tworzeniu się osłonek mielinowych w komórkach nerwowych,
- regulowaniu poziomu lipidów,
- prawidłowym funkcjonowaniu układu kostnego.
Witamina B12 wpływa również na koncentrację, pamięć, skupienie się, przyswajanie wiedzy oraz nastrój.
Jaki jest prawidłowy poziom witaminy B12?
Oceny stężenia witaminy B12 w organizmie można dokonać podczas badania laboratoryjnego krwi. Za normę uważa się poziom w organizmie w granicach 197 – 771 pg/ml. Warto jednak pamiętać, że wartość ta może różnić się w zależności od laboratorium (wpływ na to ma technika badania oraz zastosowane jednostki). Dlatego na wydruku z wynikiem zawsze podawane są wartości referencyjne dotyczące odpowiedniej ilości. Zagrożenie stanowi zarówno niski, jak i wysoki poziom witaminy.
Niedobór witaminy B12
Niska zawartość witaminy B12 powoduje poważne nieprawidłowości w funkcjonowaniu organizmu. Najczęściej dochodzi do niego na skutek:
- zaburzeń wchłaniania witaminy,
- błędów żywieniowych,
- stosowania diet eliminacyjnych (na niedobór są narażeni przede wszystkim wegetarianie i weganie).
Niedobory witaminy B12 są groźne dla zdrowia. Prowadzą do pojawienia się następujących objawów:
- obniżenie nastroju i stany depresyjne,
- osłabienie i łatwa męczliwość,
- problemy z koncentracją
- nieprawidłowości ze strony przewodu pokarmowego (np. utrata apetytu),
- zaburzenia poznawcze (np. otępienie),
- zaburzenia czucia,
- osłabienie siły mięśni,
- osłabienie ostrości wzroku,
- problemy z chodzeniem,
- uczucie mrowienia lub drętwienia palców,
- utrata masy ciała,
- bóle i zawroty głowy,
- nieprawidłowości ze strony układu krwionośnego.
Źródła witaminy B12
W witaminę B12 są bogate przede wszystkim produkty pochodzenia zwierzęcego. Mowa o mięsie, wędlinach, jajkach, mleku i innym nabiale. Można ją spotkać również w rybach i owocach morza. Źródłem kobalaminy są także kiszonki.
Suplementacja witaminy B12 wskazana jest przy zagrożeniu niedoborem. Powinny ją stosować głównie osoby cierpiące na problemy z wchłanianiem i stosujące dietę eliminacyjną. Ważne jest, aby wybierać suplementy diety pozbawione konserwantów i sztucznych substancji. Dostępne są także preparaty łączone, np. z kwasem foliowym (kwas foliowy to również witamina B). Dzienne zapotrzebowanie na witaminę B12 u osób dorosłych to 2,4 μg (zapotrzebowanie zwiększa się u ciężarnych i kobiet karmiących piersią - tu również jest wskazana suplementacja witaminą B12). Warto pamiętać, że witamina B12 jest niezbędna również u dzieci.